اوشیدا - تلنگری به سازمان جنگل های کشور/ عظمت چوب معروف بلوچستان کجا شد

یادداشت/ عباس نورزایی عضو انجمن های علمی توسعه ی روستایی ایران و اقتصاد کشاورزی آسیا و اقیانوسیه؛

تلنگری به سازمان جنگل های کشور/ عظمت چوب معروف بلوچستان کجا شد

کجاست عظمت چوب معروف بلوچستان که اسکندر را در برابر نیزه های چوبین بلوچ ها، مقهور کرد؟

به گزارش پایگاه خبری اوشیدا؛ یکی از درختان بومی جنوب شرق ایران یعنی بلوچستان، مکران، دره جگون در نواحی جیرفت و در مناطقی از خوزستان، درخت «جگ» است نام این درخت در فارسی شیشم، در تنگ سرحه؛ رقاء، در جیرفت و هرمزگان؛ جگ و در آبادان؛ سیسو است.

قطر تنه ی این درخت، حدود ۶۰ سانتی متر و ارتفاع آن بالغ بر ۱۵ متر است، چوب آن یکی از خوش نقش ترین و کهن ترین چوب های مورد استفاده در معماری به حساب می آید.

از روایات و اسناد تاریخی چنین بر می آید که در عهد هخامنشی برای تهیه ی تیر بناهای عظیم شوش و تخت جمشید از چوب این درخت بهره ی فراوان گرفته اند.

داریوش در فرمان بنیاد شهر شوش می‌گوید: «تخته و چوب یکا از گاندرا و کرمانیا آورده شد»، واژه ی «یکا» در زبان فارسی، همان درخت جگ است که چوبی قهوه‌ای رنگ و سخت دارد.

درون این چوب، رگه های بسیار زیبا به رنگ های سبز سیر مایل به قهوه ای و قهوه ای روشن دارد.

بافت نیمه همگن، سخت، بادوام همچنین جلا پذیر، رنگ خور، پرداخت کاری کم، ابزارخوری خوب از دیگر خصوصیات آن است، از این چوب بیشتر در ساخت پیکره ها و حجم های چوبی استفاده می شود.

اسکندری که با لشکر قدرتمند، نستوه و قدرتمندش به هر سرزمینی قدم می گذاشت، هیچ قشونی در مقابل او یارای ستیز و مقاومت نداشت، در بلوچستان به حدی درمانده شده بود که مورخ مخصوصش می نویسد:

هرگز اسکندر را آن گونه غمگین و اندوهناک ندیده بودند هنگامی که پیش قراول ظفرمند اسکندر به سرکردگی "لئن ناتوس" سردار معروف، وارد خاک بلوچستان شد، دلاوران سخت کوش بلوچ، آماده ی جنگ شدند و با قوای یونانی و مقدونی آن چنان مبارزه ای کردند که سردار اسکندر، تاب مقاومت نیاورد و لشکریانش تار و مار شدند.

اسلحه ی بلوچ ها عبارت از نیزه هایی بود که شش زرع(متر) طول داشت و پیکان این نیزه ها از آهن نبود بلکه از چوب های طبی بود که آنها را از آهن سخت تر نموده بودند.

کارشناسان براین باورند که این نیزه ها از درختان شیشم یا جگ که در تمامی مسیل های بلوچستان در آن زمان وجود داشته است که امروزه نیز آثاری از آن در مسیر رودخانه ها باقی است.

با توسعه ی علوم و فنون جنگلکاری و جنگلداری، چرا به این ظرفیت بالقوه ی استان سیستان و بلوچستان، توجه نمی شود؟

انتهای پیام