به گزارش پایگاه خبری اوشیدا: در کتاب تاریخ سیستان آنجا که به باورها و اعتقادات مردم می پردازد اینگونه می نویسد: که مردان و زنانش،برآن طریقت بودند که آدم (ع) آورده بود و جانها پاکیزه می کردند به نماز. در این میان در متن های بر جای مانده که به باورهای مردم سیستان قبل از اسلام می پردازد اشاره ای به روزه و روزه داری نشده. حتی در شاهنامه نیز در شرح احوال رستم و خاندانش اثری از این سنت توحیدی به اشاره روشن دیده نمی شود.
اما توحیدی بودن دین ایران باستان و اشاره روشن قرآن مجید بر ضرورت وجوب روزه در ادیان قبل و درنگ و دقت بیشتر به درستی نشان می دهد که در سیستان پیش از اسلام هر چند واژه ای برای روزه یافت نمی شود یا دست کم به نظر نگارنده نرسیده اما فرهنگ رفتاری و اعتقادی آن بسیار جدی و به صورت قابل فهم وجود داشته است. با عنایت به شعار مشهور پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک که سه پایه اصلی دین زرتشت است اینگونه به نظر می رسد که نیاکان ما به فلسفه و اهداف رفتاری و شعارهای اجتماعی روزه و روزه داری رسیده بودند و هیچ کردار ،هیچ پندار و هیچ گفتاری که باطل کنده روزه است را انجام نمی دادند و بدینگونه فرهنگ والای رمضان و اهداف انسانی ارزشی آن برای مردم ماقبل از اسلام هم شناخته شده بود و به دلیل همین نزدیکی و قرابت های اعتقادی بود که مردم سیستان اسلام را با گفتگو قبول کردند و براساس کتاب تاریخ سیستان آمدن پیامبر و آخرالزمان، انها را در کتابها از قبل بشارت داده شده بود و به همین دلیل سیستان را به صلح بدانند که به جنگ گرفتن آن امکان پذیر نبود.

روزه در باورهای اسلامی مردم سیستان
نیاکان ما می پنداشته اند که رمضان از زیباترین سنت های توحیدی و میراث معنوی بر جای مانده برای پالایش خمیرمایه و برجسته سازی جایگاه انسان در هستی بی انتهاست.
خرد و خواست (اراده) دو ویژگی چدا کننده و برتری بخش انسان در میان انبوه مخلوقات دیگر خداوند است که در رمضان شریف در بوته آزمون و آزمایش گذاشته می شود.
مردم سیستان چنین پذیرفته اند که آدمی به منزلت خویش در گیتی نخواهد رسید مگر به نیروی خرد.
آدمی به زیبایی های هستی دست نخواهد یافت مگر به نیروی اراده.
و چنین گفته اند: که خرد و خواست آدمیست که رازهای جاودان هستی را می گشاید.
و چنین پنداشته اند که رمضان آزمونی است مکرر برای آدمیان در گذر هستی تا خرد و خواسته خویش را بیازمایند و شب قدر بدرستی از اراده و خواست خداوند هستی ها در این ماه فراروی انسانها گذاشته شده تا در این شبهای پر از راز و آوازهای آسمانی هر فرد و گروه و یا جامعه انسانی که با خرد و اراده خویش با آهنگی که از مشیت خداوند در هستی نواخته می شود همراه گردد سرنوشت شان دیگرگون خواهد شد و به راز آفرینش خواهد رسید.
بی گمان تمدن های باشکوه و آفرینش های فرهنگی سیستان و جولان قلم و واژه در نوشته های فرخی سیستانی، محمدبن وصیف، ابوسعید سجزی، ابوسلیمان و دیگر گوهرهای پاکیزه فرهنگ مذهبی سرزمین هیرمند جز با رمضان، پالایش و برجستگی خرد و خواسته امکان پذیر نبوده است.

اوشیدا