جنگندگی برای پیشرفت انقلاب؛ چرخش نسلی هوشمند

1 بهمن 1399 ساعت 23:36

متولیان چرخش نسلی یعنی نسل اول انقلاب، نسبت به چالش تقابل نسلی، هوشیارانه عمل کنند و ظرفیت نسل دوم را به رسمیت بشناسند و مبتنی بر اشتراکات نسلی برنامه ریزی کنند.

به گزارش اوشیدا به نقل از خبرگزاری فارس، محمد مجید فولادگر، پژوهشگر چشم انداز و آینده پژوهی طی یادداشتی نوشت: حکمرانی انقلاب، در مرحله چرخش میان سه نسل قرار دارد. نسل اول که کنشگران فعال در مقطع انقلاب و جنگ تحمیلی بوده‌اند و دهه 60 با مسائل حکمرانی درگیر شده اند، نسل دوم که در واقع کنشگران فعال پس از دوره جنگ می باشند و دهه 70 وارد میدان شده اند و نسل سوم که در حقیقت از دهه 80 کنشگر فعال بوده اند و عموما هم از نظر تعداد و هم سطح تحصیلات، از دو نسل قبل بالاتر هستند.

پدران کاریزماتیک

نسل اولی ها (پدران) پس از جنگ، بیش از سی سال بر مناصب حکمرانی تکیه زدند. غالبا شخصیت‌های کاریزماتیک دارند و عموما در مرحله کناره‌گیری و بازنشستگی قرار دارند. قله ها و دره های گام اول انقلاب تاحد زیادی محصول میدان داری این نسل است. در حوزه های نظامی، امنیتی و اطلاعاتی بسیار موفق بوده اند و در حوزه اقتصادی و اجتماعی ناموفق. قطعا توفیقاتشان با تجربه‌ی انقلاب و جنگ، نسبت وثیقی دارد، همان طور که تجربه جنگ اقتصادیِ امروز، منجر به خلق قله‌های اقتصادی در گام دوم خواهد شد (ان شا الله).

نسل اول انقلاب که تمام فراز و فرودها و گردنه های دشوار گام اول را درک کرده، نگاهش به آینده مملو از بیم و امید است. ترس از فرو غلتیدن در دره های اقتصادی و اجتماعی و امید به پیمودن گردنه ها و ایستادن بر قله‌های جهانی و پی ریزی تمدن نوین اسلامی. بر همین مبنا، چرخش نسلی و انتقال حکمرانی به نسل های آینده، تبدیل به یکی از دغدغه‌های عمیق و راهبردی این نسل شده است. در عین حال، به دلیل غفلت نسبت به مقوله تربیت حکمرانان آینده و عدم انتقال تجربه در میدان عمل، هم دانشِ ضمنی ایشان با بازنشسته شدن در حال از دست رفتن است و هم مردانِ میدانِ گام دوم، از دل یک فرایند تربیتی، آماده حکمرانی نشده اند. تلاش های متعدد در حوزه مدیریت دانش و تجربه نگاری حکمرانی نسل اول و نیز راه اندازی مدارس حکمرانی جهت تربیت حکمران (بعنوان سکه رایج این روزها)، نشانه های آن غفلت تاریخی در تربیت حکمرانان آینده است. نگاه نسل اول برای تحول و اصلاحات اساسی به نسل سوم (جوانان) است و نسل دوم را بازیگران و اجزای سازمان های فعلی و مدافعان وضع موجود می‌دانند. به هر حال نسل اول، با دلسوزی و دغدغه و بیم و امید به چرخش نسلی می نگرد و برای حل و فصل موفقیت آمیز آن، آماده است. به قول مولوی:

تو مبین او را جوان و بی هنر/ ای بسا ریش سیاه و مرد پیر

عقل او را آزمودم بارها/ کرد پیری آن جوان در کارها

برادران بوروکرات

ولی نسل دومی ها (برادران بزرگ)، در سایه‌ی نسل اول وارد میدان حکمرانی شده اند و عموما پست های رده دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند. غلبه شخصیتی این نسل با بوروکرات‌ها است و رفتار شبکه‌ای و متصل بهم دارند. هر چند تکنوکرات‌های زیادی هم در نسل دوم حضور دارند. فرایندها و روتین‌های سازمانی را طراحی کرده‌اند و اکنون پیاده سازی و محافظت از آن ها را در دستور کار دارند. نگاه نسل دوم به نسل سوم، به مثابه برادران کوچکِ تازه وارد و کارنابلد است. نسل دوم، حداقل تا 10 سال آینده، در میدان حکمرانی حاضر خواهند بود و اکنون که انقلاب در مرحله تغییر نسلی در حکمرانی قرار دارد، انتظار دارند که با کناره گیری نسل اول، بعنوان حکمرانان رده اول، به میدان بیایند. غفلت نسبت به انتظارات و ظرفیت های این نسل، منجر به تقابل نسلی در آینده خواهد شد.

نسل مبارزان

در این میان، نسل سومی ها خود را مخاطب گام دوم و منویات رهبری می دانند. به نسل اول و دوم نگاه انتقادی دارند و وضع موجود را میراث این دو نسل می دانند و با موجِ جوان گرایی انتظار دارند، در رده اول حکمرانان انقلاب قرار گیرند. به دلیل غفلت راهبردی در تربیت نسلی، نسل سوم، کمتر با فرایندهای حکمرانی آشنایی دارند و فهم نظری و آکادمیک بر تجربه میدانی و مدیریتی آنان غلبه دارد و این امر احتمالا پاشنه آشیل این نسل خواهد بود، چرا که پیچیدگی‌های بوروکراسی و ساز و کارهای اعمالِ اراده از درون یک سازمان بزرگ را نمی شناسند و اگر به این شناخت نرسند، ساختارهای بوروکراتیک اراده آنان را هضم و خنثی خواهند کرد. وزن بالای جمعیتی این نسل در مقایسه با امکانات و ظرفیت های محدود کشور، سبب شده در تمام مقاطع زندگی، از مدرسه تا کنکور و سپس اشتغال و پست‌های مدیریتی و ... در فضای بسیار سخت و رقابتی رشد یابند و به همین دلیل نسل سومی‌ها را می توان نسل مبارزان، جنگجویان یا گلادیاتورها نامید و اتفاقا این ویژگی، مزیت رقابتی این نسل بشمار می‌آید، به این شرط که انرژیِ عظیم این مبارزانِ توانمند و جوان و با انگیزه، صرف پیشرفت انقلاب اسلامی شود نه تقابل درون نسلی و بین نسلی.

اکنون انقلاب اسلامی در آستانه یک چرخش نسلی قرار دارد. از سویی نسل اولی ها (پدران) در حال کناره گیری هستند، از سوی دیگر، نسل دومی ها (برادران بزرگ) در انتظار میدان داری و از دیگر سو، نسل سومی ها با شعار دولت جوان انقلابی و موج جوان گرایی، فعالانه، پیش دستانه و پر هیاهو وارد میدان شده‌اند. شیوه‌ی برهم کنش این سه نسل، آینده انقلاب را رقم خواهد زد. معدودی از پدران آینده نگر، چند سالی است، جوانان را به میدان آورده‌اند و در یک فرایند آموزشِ حین عمل، گام به گام تجربه های خود را به ایشان منتقل کرده‌اند ولی برخی همچنان در غفلت بسر می‌برند. همچون توصیف سعدی که فرمود:

پیری و جوانی پی هم چون شب و روزند/ما شب شد و روز آمد و بیدار نگشتیم

چرخش نسلی هوشمند

مقام معظم رهبری بارها خصوصا در بیانیه گام دوم و فرمایشات اخیر، به مسئولیت پذیری جوانان و لزوم زمینه سازی برای دولت جوان انقلابی اشاره کرده‌اند و به مرور، با تاکید بر پیوند نسل های انقلاب، ویژگی‌های حاج قاسم سلیمانی و انتصاب‌های امام خمینی‌(ره) در ابتدای انقلاب را مرور کرده و جمع میان جوان‌گرایی و بکارگیری با تجربه ها را مورد تاکید قرار می دهند و با رویکردی هوشمندانه و ملاحظه ظرافت‌ها، پدیده چرخش نسلی را بعنوان یک فرایند راهبردی در حکمرانی آینده انقلاب دنبال می‌کنند.

چرخش نسلی هوشمند یعنی آمیختگی ظرفیت عظیم و منحصربفرد نسل‌های انقلاب برای جهشِ پیشرفت و تحقق قله‌های دست یافتنی و باشکوهِ گام دوم و آغاز ماموریت جهانی و تمدنی. در این راستا تامل بر موارد زیر می‌تواند راهگشا باشد:

نسل اول، در جایگاه حکیمانِ خردمند، بعنوان راهبران و مشاوران عالی چرخش نسلی ایفای نقش کنند. به قول حافظ:

نصیحت گوش کن جانا که از جان دوست تر دارند/ جوانان سعادتمند پند پیر دانا را

در فرایند جوانگرایی به دلیل تفریط گذشته، افراط و شتابزدگی صورت نگیرد.
متولیان چرخش نسلی یعنی نسل اول انقلاب، نسبت به چالش تقابل نسلی، هوشیارانه عمل کنند و ظرفیت نسل دوم را به رسمیت بشناسند و مبتنی بر اشتراکات نسلی برنامه ریزی کنند.
برای حضور جوانان در مناصب کلان مدیریتی کشور، پلکان تربیتی و مدیریتی طراحی شود (فرصت ظهور حکمرانان بالغ در مقابل تهدید بی تجربه ها).
با رویکرد "فاستبقوا الخیرات"، میان ظرفیت های مدیریتی نسل دوم و سوم انقلاب، رقابتی مبارک و سازنده برای پیشرفت کشور طراحی شود.
نسل سوم جهت بهره مندی از دانش ضمنی حکمرانی و حذر از سعی و خطاهای پرهزینه و نیز بکارگیری دستاوردهای گذشته، پیوند خود را با عقبه حکمرانی انقلاب یعنی نسل اول و دوم، حداکثر کند.
روحیه جنگندگی و هوش و شوق و اراده ملی نسل سومی ها (جوانان)، طی یک فرایند هوشمندانه و آینده نگرانه، صرف پیشرفت انقلاب در نبردهای نوظهور، دشوار و پیچیده‌ی اقتصادی و اجتماعی در صحنه رقابت‌های جهانی شود.
از امروز برای فرایند مستمر چرخش نسلی در حکمرانی انقلاب اسلامی تدبیر شود و نسل چهارم طی یک فرایند مدون و هوشمند، برای حکمرانی گام دوم آماده شوند.

انتهای پیام/

کد مطلب: 72875

آدرس مطلب: https://www.oshida.ir/vdciwvay.t1ary2bcct.html