عضو هیئت علمی دانشگاه زابل:

مدیریت منابع آب مهم ترین چالش پیش روی سیستان/ هدف از رهاسازی ۶۰ میلیون متر مکعب آب در هامون چه بوده است؟

احمد قنبری در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا ابراز کرد: سیستان زاییده هیرمند، همانند تمدن مصر مولد نیل و عراق حاصل جریان رودخانه های دجله و فرات است؛ حتی الگوی پراکنش شهرها و روستاها در ایران نتیجه وجود نهرها و چشمه های آب است.

وی با بیان اینکه هر کجا آب بوده، حیات شکل گرفته است، خاطرنشان کرد: با رشد جمعیت و نیاز به تولید غذای بیشتر از یک سو و مصارف صنعتی و خانگی از طرف دیگر روز به روز بر اهمیت مدیریت آب در سطح جهان و ایران افزوده است.

استاد دانشگاه زابل بیان کرد: به گفته کارشناسان دومین چالش کشور در دهه آینده تامین آب و نحوه مدیریت منابع آب محدود می باشد، هر چند بنده به عنوان یک تحصیلکرده کشاورزی بر این باور هستم که نه در آینده بلکه امروز مهمترین چالش سیستان مدیریت منابع آب است.

قنبری اظهار کرد: در بحث منابع آب امروز اصطلاحاتی مثل مدیریت آب سبز، آب آبی، آب خاکستری، آب مجازی و نهایتا کاستن رد پای آب مطرح است.

وی افزود: نگرش منطقی و علمی به مقوله آب هیرمند در سیستان باید مد نظر قرار گیرد چرا که بعضا افراط و تفریط‌هایی در این مورد وجود داشته است به طوری که به عنوان مثال در بحث انتقال آب به زاهدان که کم و بیش ۳۰ میلیون متر مکعب گزارش می شود بعضی کاملا مخالف و حتی در رقابتهای سیاسی کاندیداهای نمایندگی مجلس به یک موضوع کلان تبدیل و وعده های ضد و‌نقیضی داده می شود.

قنبری اذعان کرد: بعضی افراد بسیار روی احیا هامون حساس شده اند به طوری که یکی از مسئولین نهادهای مردمی در سیستان عنوان کرده بود که خیانت است که آب هیرمند را در چاه نیمه ها منتقل می کنند و مخالف انتقال هر مقدار از این آب به نهر ها جهت کشاورزی بود همچنین انتقال مستقیم آب هیرمند را از طریق احداث یک کانال مسقیم به دریاچه هامون را تنها راهکار حل مشکلات سیستان اعم از گرد و خاک‌ و اشتغال عنوان می کرد.

استاد دانشگاه زابل با اشاره به این موضوع که سازمانهای مسئول بر اساس واقعیتها و مفاهیم علمی تصمیم گیری و آب موجود را مدیریت می کنند، اظهار کرد: یکی از این مفاهیم علمی حق محیط زیست یا به اصطلاح علمی Environental flow گفته می شود، که در سالهای گذشته به خاطر عدم جریان یا قطع آب به باتلاقها در سطح جهان مطرح شده است.

قنبری اذعان کرد: دریاچه هامون یکی از اکوسیستمهای طبیعی مهم و داری ویژگیهای منحصر به فرد است که به عنوان یک تالاب بین المللی پذیرفته شده است و برای کارکرد نرمال این اکوسیستم طبیعی حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب آب مورد نیاز است.

وی با عنوان اینکه طی سال‌های اخیر هر از چند گاهی مقداری آب وارد این دریاچه شده ولی هیچ‌گاه نتوانسته کارکرد طبیعی این اکوسیستم را فراهم کند، اظهار کرد: در روزهای اخیر در فضای مجازی خبر از اختصاص و جریان ۶۰ میلیون متر مکعب آب به دریاچه هامون در دو مرحله داده شده آیا این یک تصمیم فانتزی نیست؟ هدف از اختصاص ۶۰ میلیون چیست؟

قنبری افزود: احیا دریاچه هامون و معیشت مردم، سبز شدن و کاهش گرد و غبار ناشی از خشک سالی دریاچه، اثر گذاری بر اقلیم منطقه، توسعه اکوتوریست و قایق سواری و ماهی گیری ، حفظ تنوع زیستی و حیات وحش و‌گونه های بومی می تواند اهداف این تصمیم باشد اما باید دید که کدام یک از اهداف ذکر شده یا مورد نظر متولیان امر با رها سازی این حجم آب دست یافتنی است؟ چگونه برای انتقال ۳۰ میلیون آب شرب برای فرزندان همین مرز و بوم این همه تبلیغات بعضا منفی مطرح ولی هیچ کس به خود اجازه نمی دهد تا راجع به اهداف و نتیجه رها سازی ۶۰ میلیون آب شیرین بررسی و از مسئولین سوال کند.

رییس سابق دانشگاه زابل ادامه داد: آیا ۶۹ میلیون متر مکعب آب شیرین با اثر گذاری نه چندان ملموس پذیرفته شدنی است، آیا نمی توان با ابداع و ایجاد نظام‌های کشاورزی مدرن و امروزی امکان اشتغال هزاران جوان سیستانی را فراهم کرد بنابراین انتظار می رود مسئولین امر در این رابطه تجدید نظر و بهتر از این ۶۰ میلیون متر مکعب آب شیرین برای توسعه منطقه و اشتغال جوانان اقدام کنند.

انتهای پیام