به گزارش پایگاه‌خبری
اوشیدا، خشکسالی چندین دهه گذشته، کمبود نزولات جوی و مسئله مهم‌تر عدم تحقق حقابه سیستان شرایط زندگی را برای مردمان انبار غله ایران بحرانی‌تر کرده است.
خشک‌شدن تالاب بین‌المللی هامون علاوه بر ایجاد آسیب‌های گسترده به اقتصاد ایران و افغانستان زمینه بروز آسیب‌های گسترده محیط‌زیست منطقه را مهیا کرده و مرگ میلیون‌ها موجود زنده ساکن در این منطقه را رقم زده است، همچنین افزایش مشکلات ناشی از تولید ریزگرد نیز زندگی مردم در دو سمت مرز را با تهدید مواجه می‌کند.
باتوجه‌به کاهش نزولات آسمانی در طول سالیان گذشته و قطع جریان آب رودخانه هیرمند باتوجه‌به بدعهدی کشور همسایه، به‌عنوان مهم‌ترین شاهرگ حیاتی تأمین آب، شاهد خشک‌شدن و از نفس افتادن تالاب و ازبین‌رفتن بخش زیادی از حیات جوامع محلی هستیم.
تالاب به بیابان تبدیل شده که نه می‌تواند زمین‌هایشان را آبیاری کند و آنها کشاورز نام بگیرند و نه آبی دارد تا صیاد باشند، باد‌های ۱۲۰ روزه هم که از روی هامون می‌گذرند و به‌جای آنکه گرمی باد‌های ۱۲۰ روزه را کاهش د‌هند، گردوغبار با خود می‌آورند و طوفان شن را رقم می‌زنند. این شرایط زندگی که هر روز سخت‌تر می‌شود، امید و انگیزه ماند‌ن و زند‌گی‌کرد‌ن در سیستان را از بین برد‌ه و حالا بسیاری از سیستانی‌ها به مهاجرت فکر می‌کنند و بسیاری از آنها به این فکر عمل هم کرد‌ه‌اند.
تالاب جزئی از زندگی مردم سیستان استجواد میردار هریجانی، رئیس پژوهشکده تالاب بین‌المللی هامون درباره تبعات خشکی تالاب هامون در گفتگو با خبرنگار او شیدا بیان کرد: تالاب هامون بزرگ‌ترین تالاب آب شیرین ایران و از نظر حجم، سومین دریاچه بزرگ کشور است، این تالاب فقط ارزش اکولوژیکی ندارد و جزئی از زندگی مردم سیستان است که در بخش‌های اقتصادی، فرهنگی، معیشتی و حتی اعتقادی زندگی آنها تأثیر دارد.
وی افزود: متأسفانه خشک‌شدن تالاب هامون علاوه بر بیکاری جمعیت زیادی از بومیان محلی سبب توسعه و گسترش گردوغبار و کاهش کیفیت شرایط زندگی در منطقه شده است و از سال ۱۳۷۸ بر روی همه جوانب زندگی مردم سیستان تأثیر منفی گذاشته و به‌ویژه اقتصاد و معیشت آنها را تحت‌تأثیر قرارداد و به قول مرحوم پرفسور کردوانی خشکسالی هامون از نظر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قابل‌بحث است.
کاهش بیش از ۸۲ درصدی باغات سیستان در پی خشکسالی‌های اخیررئیس پژوهشکده تالاب بین‌المللی هامون تصریح کرد: از لحاظ اقتصادی معیشت مردم سیستان کاملاً وابسته به تالاب هامون بود و زراعت، باغداری، صیادی، صنایع‌دستی، حصیربافی و دامداری مرتبط با تالاب بود و بعد از خشک‌شدن دریاچه همه این مشاغل تا حد زیادی از بین رفتند و آماری که مرکز آمار در سال ۸۴ منتشر کرده نشان می‌دهد که بعد از خشکی تالاب منطقه سیستان بیش از ۷۸ درصد کاهش سطح زیر کشت داشته و باغات نیز بیش از ۸۲ درصد کاهش داشته است.
میردار هریجانی با بیان اینکه دام سبک و دام سنگین نیز از خشکی هامون تأثیر گرفته‌اند، تأکید کرد: دام سبک ۶۴درصد و دام سنگین نیز ۷۱ درصد کاهش داشته است. در بخش شیلات نیز اگر چاه نیمه‌ها نبودند میزان صیادی بعد از خشکی هامون به صفر می‌رسید درحالی‌که قبل از آن صیادی به‌قدری رونق داشت که حتی صادرات ماهی‌های هامون به استان‌های مجاور و حتی پایتخت را داشتیم.
مرگ صادرات ماهی سیستان در پی خشکسالی‌های اخیروی با اشاره به مشکلاتی که خشکی تالاب برای سلامت مردم سیستان ایجاد کرده است، افزود: به‌واسطه گردوغبار برخاسته از سطح خشک تالاب بیماری‌های تنفسی و چشمی در مردم منطقه رشد چشمگیری داشته است و بیماری‌های روحی از جمله افسردگی، مشکلات خانوادگی و... نیز به‌واسطه نابودی معیشتی و افزایش فقر مردم را درگیر کرده است.
میردار تصریح کرد: یک مطالعه در سال ۸۵ ارزش اقتصادی حاصل از تالاب بین‌المللی هامون را بیش از سه هزار میلیارد ریال برآورد کردند که اگر این قیمت را به‌روز کنیم خیلی بیشتر از اینها خواهد بود؛ این در حالی است که در این مطالعه تنها بر روی علوفه دامی، شکار پرنده، صید ماهی و نی و حصیر تمرکز شده بود.
رئیس پژوهشکده تالاب بین‌المللی هامون خاطرنشان کرد: پس از خشکی هامون در سال ۷۸ سیلاب‌هایی را داشتیم که هامون را آبگیری می‌کرد؛ اما این آبگیری برای چند ماه بیشتر دوام نمی‌آورد و تالاب مجدد خشک می‌شد. این سیلاب‌ها تا سال ۱۳۹۸ نیز ادامه داشت؛ اما از این سال هیچ آبی وارد تالاب‌های هامون نشد و خشکی ۱۰۰ درصدی رقم خورد.
گزارش از فرشته عسکری
انتهای خبر/
