به گزارش اوشیدا  به نقل از خاورستان، زرشک یکی از محصولات استراتژیک خراسان جنوبی است که 98 درصد تولید کشور از این محصول، در این استان رقم می‌خورد.

بسیاری از مردم، خراسان جنوبی را به عنوان قطب زرشک و زعفران می‌شناسند اما این موضوع برای مسئولان، فقط یک شعار است چراکه اگر این شناخت وجود داشت، این محصول روی دست کشاورز نمی‌ماند.

تنها زرشک بی‌دانه جهان در خراسان جنوبی تولید می‌شود و خراسان جنوبی از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب زیر کشت یاقوت سرخ است. زخم خار مشکلات برای باغداران و زرشک‌کاران استان بیش از سودی است که می‌برند اما عشق به تولید و کشاورزی نمی‌گذارد، از این تولید دست بردارند.

امسال حدود 21 هزار تن زرشک از باغات استان خراسان جنوبی برداشت شده است که کمتر از دو هزار تن آن به فروش رسیده است.

هرساله، بهمن و اسفندماه اوج فروش زرشک خشک استان است اما با اتفاقاتی که طی دو سال اخیر افتاده، نه‌تنها در فصل برداشت و در بهمن و اسفند شاهد رونق فروش این محصول نیستیم بلکه شاهد پوسیدگی زرشک‌ها در انبارها و نابودی آن هستیم.

هنوز بخشی از زرشک سال 1398 کشاورزان در سردخانه موجود است که با شروع فصل گرما باید شاهد مشکلات نبود سردخانه و هزینه‌های گزاف نگهداری زرشک باشیم.

امیدی ندارم/ فقط شعار شنیدیم

یکی از کشاورزان شهرستان زیرکوه در گفت‌وگو با خبرنگار خاورستان، گفت: نزدیک به سه تن زرشک در سردخانه دارم و بیش از 10 تن زرشک در انبار و خانه خودم دپو است و با قیمت‌های موجود و وضعیت فعلی، دیگر امیدی برای فروش آن نیست چراکه هنوز زرشک سال گذشته در سردخانه است.

صحرایی از هزینه بالای تولید زرشک، جمع‌آوری و نگهداری آن گلایه کرد و افزود: در فصل برداشت زرشک، مسئولان قول خرید زرشک را دادند اما این خرید صورت نگرفت و اندک خریدی که انجام شد، با قیمت بسیار پایین صورت گرفته است.

وی عنوان کرد: مشکلات زرشک را به استاندار، معاون استاندار و مدیرکل جهاد کشاورزی گفتیم اما فقط قول دادند "مشکلات کشاورزان را رسیدگی می‌کنیم" ولی تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و فقط شعار آن‌ها را شنیده‌ایم.

ظلم به کشاورز

این کشاورز به سودجویی دلالان اشاره کرد و افزود: سه سال قبل یک کیلوگرم زرشک 70 هزار تومان بود اما اکنون به 30 هزار تومان کاهش یافته است و این به معنای بی‌عدالتی و ظلم در حق کشاورز است و هیچ مسئولی به فکر کشاورز نیست.

وی در خصوص خرید توافقی زرشک توسط تعاون روستایی گفت: خرید زرشک خشک را انجام نمی‌دهند؛ چند رابط برای خرید معرفی کردند که آن‌ها با پایین‌ترین قیمت انجام می‌دهند.

صحرایی افزود: فروش به واحدهای فرآوری نیز مشکلات فراوان خودش را از لحاظ قیمت و روند تحویل و پرداخت دارد.

زرشک درحال نابودی است

وی ضمن گلایه از رسانه‌ها در بازتاب مشکلات زرشک‌کاران و عدم‌توجه مسئولان تصریح کرد: از مسئولان انتظار دارم به فکر خراب‌شدن زرشک کشاورزان در بارگاه‌ها باشند؛ زرشکی که دو سال برایش در سرما و گرما زحمت کشیده‌ایم اکنون به راحتی در حال نابودی است.

برنامه‌ای برای خرید و فروش زرشک وجود ندارد

یکی از فعالان حوزه زرشک در بیرجند نیز به خبرنگار ما گفت: وضعیت بازار زرشک نامساعد است و اصلا هیچ برنامه‌ای برای خرید و فروش زرشک وجود ندارد.

محمدی با رد این‌که دلالان نقش اصلی در بازار زرشک را دارند، گفت: وقتی بازار زرشک خوب باشد، هم کشاورز سود می‌کند و هم دلال اما وقتی بازار و اقتصاد خراب است همه ضرر می‌کنند.

وی افزود: انتظارات خود در حوزه زرشک و زعفران را زیاد بیان کردیم اما گوش شنوایی برای حل مشکلات کشاورزان و فعالان زرشک وجود ندارد.

خطر نابودی درخت زرشک/ چند پیشنهاد

محمدی افزود: زرشک سال گذشته در سردخانه و زرشک امسال در انبارها مانده و اگر فکری برای این محصول برداشته نشود، باید شاهد خشک‌شدن درخت زرشک و از بین رفتن این محصول در خراسان جنوبی باشیم.

وی پیشنهاد داد: مسئولان قیمت تضمینی برای زرشک در نظر بگیرند که کشاورز اطمینان داشته باشد که یک نهاد از او حمایت می‌کند.

وی اضافه کرد: همچنین بودجه‌ای برای کشاورز در نظر بگیرند و کشاورزی که محصول سالم برای سفره‌های مردم تولید می‌کند را ببینند.

کمتر از یک‌هزار تن زرشک از کشاورزان خریداری شده است

وحید ضیائیان‌احمدی مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار خاورستان، گفت: با شیوع بیماری کرونا در کشور به تدریج تأثیر آن روی بازار برخی محصولات کشاورزی آشکار شد و این اثر روی محصولاتی که در سبد معمول خانوار کشور قرار نمی‌گیرد، بیشتر بود خصوصا محصولاتی مانند زرشک که جزو محصولاتی تحت عنوان لوکس طبقه‌بندی می‌شود.

به گفته وی، در حالت معمول قیمت برآیندی است که از دو عامل عرضه و تقاضا تأثیر می‌گیرد؛ در این شرایط متأسفانه تقاضا به دلایل مختلف به شدّت کاهش یافته است.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی اضافه کرد: دلایلی مانند تعطیلی رستوران‌ها، کاهش شدید جمعیت گردشگر در استان خراسان جنوبی و خصوصا زوار در خراسان رضوی که حجم قابل‌توجهی از خرید زرشک توسط این گروه صورت می‌پذیرفت و در نهایت بحث صادرات که در سال‌های جاری و گذشته با مشکلاتی مواجه و عملا در مواردی کاملا متوقف شد.

ضیائیان‌احمدی افزود: نتیجه تمامی این عوامل باعث افت شدید تقاضا و در نتیجه با توجه به ثابت‌ماندن حجم زرشک عرضه شده به بازار، موجب افت قیمت زرشک در ابتدای تابستان سال‌جاری شد به نحوی که قیمت زرشک پفکی تا 30 هزار تومان در هر کیلوگرم کاهش پیدا کرد.

وی اظهار کرد: اگر چه اقدامات متعددی توسط ارگان‌ها و نهادهای مرتبط جهت مدیریت این بازار در تابستان  برنامه‌ریزی شد اما در عمل این تنها وزارت جهاد کشاورزی و تعاون روستایی بود که با عملی‌کردن این برنامه‌ها توانست قیمت را به میزان قابل‌توجهی ترمیم کند به نحوی که ما شاهد رشد 100 درصدی قیمت زرشک پفکی در بازار بودیم و در حال حاضر قیمت یک کیلوگرم زرشک پفکی به 60 هزار تومان رسیده است.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی گفت: اگرچه این قیمت قطعا مطلوب ما و همچنین کشاورزان و زرشک‌کاران نیست اما در شرایط فعلی بازار واقعا همین اقدامات جای تحسین دارد.

ضیائیان‌احمدی در خصوص اقدامات تعاون روستایی خراسان جنوبی در خصوص قیمت زرشک گفت: عقد تفاهم‌نامه چهارجانبه با سازمان مرکزی تعاون روستایی جهت فراهم‌آمدن شرایط خرید توافقی زرشک توسط تشکل‌های این استان و خرید توافقی زرشک که تاکنون جمعا 270 تن زرشک خشک و 435 تن زرشک تر خریداری و عمده آن نیز (خصوصا زرشک تر) به بازارهای کشور ارسال شده است.

وی، مذاکره و توافق با شـرکت فروشـگاه‌های زنجیره‌ای شهروند جهت عرضه محصولات زرشک و عناب خراسان جنوبی، مـذاکره و توافق بـا مـدیریت زنجیره تأمین سازمان اقتصادی آستان قدس رضوی جهت صادرات محصول زرشک و عناب به روسیه و همچنین عرضه محصول زرشک با برند رضوی یا برندهای بومی در فروشگاه‌های آستان قدس رضوی و در اختیارگرفتن چهار جایگاه عرضه محصول زرشک در میادین میوه و تره‌بار تهران بزرگ را از دیگر اقدامات عنوان کرد.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی گفت: واگذاری یک فروشگاه ثابت به صورت یکساله جهت عرضه محصولات کشاورزی و استراتژیک استان به مدیریت تعاون روستایی استان با دستور مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به مدیریت تعاون روستایی استان تهران و تبدیل آن به مرکز عرضه محصولات تولیدی بخش کشاورزی استان و مکاتبه و رایزنی با مدیریت‌های تعاون روستایی استان‌های کشور جهت فراهم‌آمدن امکان عرضه محصول زرشک در شبکه‌های تعاون روستایی استان‌ها حتی به صورت مبادله کالا با کالا از دیگر اقدامات انجام شده برای حمایت از زرشک‌کاران است.

ضیائیان‌احمدی اظهار کرد: پیگیری معرفی زرشک در سطح کشور با شناساندن این محصول و خصوصیات غذایی و دارویی آن از طریق مذاکره و توافق با شـبکه ایران‌کالا جهت تبلیغ زرشک اسـتان با اولویت برندهای متعلق به شـرکت‌های تعاون روستایی، پیگیری و مکاتبات لازم با مدیرکل جهاد کشاورزی و صندوق حمایت از بخش کشاورزی خراسان جنوبی جهت تأمین سرمایه در گردش با کارمزد 10 درصد تشکل‌های دخیل در موضوع خرید توافقی زرشک امسالی، برگزاری جلسه و مکاتبه با استانداری، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در بیرجند و اتاق بارزگانی خراسان جنوبی جهت مدیریت بازار زرشک سال گذشـته و سال زراعی جدید و متعاقب آن هماهنگی و پیگیری معاون دیپلماسـی اقتصادی امور خارجه با سفارتخانه‌های ایران در کشورهای مختلف در راستای معرفی زرشک از دیگر برنامه‌های حمایتی از زرشک استان بوده است.

برنامه‌ای برای حل مشکلات زرشک وجود ندارد

بعد از گفت‌وگو با مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی، مجدد با یکی از فعالان بازار زرشک تماس گرفتیم و در خصوص اقدامات سازمان تعاون روستایی و تأثیر آن در بازار زرشک پرسیدیم که وی عنوان کرد: تاکنون ما فقط از مسئولان فقط شعار شنیده‌ایم و اقدامی که به نفع کشاورز و بازار زرشک باشد، دیده نشده است.

محمدزاده با اشاره به مشکلات زرشک‌کاران افزود: مشکلات زرشک‌کاران و کشاورزان با آمار و ارقام حل نمی‌شود و باید از نزدیک مشاهده کنید چه مقدار از زرشک سال گذشته و امثال در سردخانه‌ها و انبارها موجود است.

وی اظهار کرد: اکنون زرشک اصلا خریدار ندارد و تعاون روستایی و شرکت و نهادهایی که مشخص شده، خریدار زرشک از کشاورزان نیستند و فقط در مهر و آبان‌ماه مقدار خیلی اندک زرشک از کشاورزان خریدار کردند.

محمدزاده بیان کرد: اصلا هیچ برنامه‌ریزی درستی در حوزه محصولات کشاورزی استان صورت نمی‌گیرد و اندک اقدامی که صورت می‌گیرد به ضرر کشاورز است و ما به این نتیجه رسیده‌ایم که مسئولان نمی‌خواهند مشکلات زرشک و زعفران کشاورزان استان برطرف شود.

وی، نبود مدیریت در بازار محصولات کشاورزی، عدم‌کار کارشناسی و نداشتن برنامه برای تولید، فرآوری و فروش زرشک را از مشکلات اصلی دانست و گفت: همه این کار را کشاورزان فعال حوزه زرشک نمی‌توانند انجام دهند بلکه نیازمند حمایت دولت هستیم.

وی در خصوص وعده‌های مسئولان استان و کشور افزود: وزیر جهاد کشاورزی در سفر به خراسان جنوبی قول‌هایی برای بازار فروش و معرفی زرشک داد که تاکنون اقدام عملیاتی در این خصوص صورت نگرفته است.

محمدزاده معتقد است با این گفته‌های مسئولان و عدم‌توجه به مشکلات کشاورزان باید همچنان منتظر روزهای سیاه برای یاقوت سرخ باشیم چراکه از 20 هزار تن زرشک تولیدی امسال کشاورزان، فقط یک‌هزار تن توسط تعاون روستای خریدار شده و نهایتا 5 هزار تن دربازار توسط دلالان و فعالان زرشک به فروش رفته است.

انتهای پیام/