آسیاهای بادی سیستان در تدارک آمادهسازی برای ثبت جهانی یونسکو
کد مطلب: ۲۹۵۷۵
تاریخ انتشار:چهارشنبه ۱۱ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۴:۱۳اوشیدا: ثبت جهانی شهر سوخته میتواند چرخه تازهای را در توسعه منطقه و در شرق فلات ایران ایجاد کند که نیازمند تعریفهای تازه در سمتگیریهای مدیریتی در امور زیرساختها و روساختهای گردشگری، اصلاح و یا تغییر دیدگاههای امنیتی و غیره باشد.
به گزارش پایگاه خبری اوشیدا: شهر سوخته با شکوه فر، هفدهمین میراث نیکوی ثبت شده در فهرست آثار جهانی در سی و هشتمین اجلاس یونسکو در دوحه قطر است.
این بار از اراده خردمند دانای حاکم بر گیتی، اصحاب علم و اندیشههای فراگیر بشری میباید در یک سرزمین عربی به واگویه منزلتها و فرازهای فرهنگی و علمی مردمان برگزیده سرزمین سلمان پارسی بپردازند و با رای فراگیر و حتی انتقاد از عملکرد دیرهنگام ایکوموس در معرفی و ثبت جهانی این اثر برجسته، به ثبت در فهرست آثار بشری اقدام کنند.
در پیوند با این رویداد ارجمند یادآوری و تکرار چند نکته ضروری به نظر میرسد؛ نخست اینکه غنای تاریخی و فرهنگی سیستان و تمدن حوزه هیرمند فرمند که به دیده بسیاری از پژوهشگران شناخته شده جهانی مانند ریچار فرای به بهشت باستان شناسان و دیگران به لندن شرق و نمایشگاه تاریخ ایران خوانده شده است و افزون بر اینها در بررسیهای دشت سیستان به روشنی در هر کیلومتر مربع این سرزمین دیرسال و تاریخمند یک اثر فرهنگی از تکاپوهای انسانی دیده و به ثبت رسیده است.
آسیاهای بادی سیستان در تدارک آمادهسازی برای ثبت جهانی یونسکو
از فهرست ۱۰ اثر نخستین سازمان میراث فرهنگی کشور به یونسکو، دو اثر شهر سوخته و کوه خواجه به تنهایی از سیستان بودهاند که هم اکنون آسیاهای بادی نیز در تدارک آماده سازی قرار گرفتهاند و این پیش درآمدی است برای رسیدن به یک دیدگاه و نگاه تاریخی که، در مرتبه نخست به زایشهای هنری و فرهنگی این حوزه تمدنساز میپردازد به ویژه اینکه این جغرافیای نامدار در آفرینش ساختارهای بنیادین هویت ملی ایرانیان مانند اسطورههای ملی، توحید و دینباوری، زبان پارسی، نقش و جایگاه سگزیان در بازگشت علمی و فرهنگی سدههای نخستین اسلامی و... نقش تاریخی و ماندگاری ایفا کرده است.
در مرتبه دوم، پیوندهای ریشهدار و کهن اقوام و باشندگان نیمه شرقی فلات ایران که تمامی حوزه هیرمند را دربر میگیرد و تا حوزههای کشمیر و سند نیز گسترده میشود.
ین گفتار کوتاه به درستی و نیکی به نقش و جایگاه میراث فرهنگی، به عنوان یگانه محور مشترک همگرایی و همدلی در میان باشندگان امروز این حوزههای پهناور و تنها زبان گفتگوهای جهانی، پای میفشارد که تدوین یک راهبرد تازه را در سمتگیریهای فرهنگی شرق فلات ایران اجتناب ناپذیر کرده است.
دوم اینکه شهر سوخته نماد و نماینده فرهنگ و تمدن ایران سربلند و سرفراز در این نشست جهانی ایکوموس بود.
نشانههای دور خرد جمعی در ایجاد مناسبات شهرنشینی بشری، صلحدوستی و انساندوستی، پیوندهای گسترده تجاری و فرهنگی با تمدنهای همزمان و همجوار در فلات ایران، گوناگونی اقوام و اندیشهها، کار و کوشایی و نوآوریهای علمی و فنی و.... دیرینگی خرد و داناییهای پنج هزار ساله ایرانیان مهر اصالت جهانی را کسب کرد.
ردیف اعتبار ملی، چارت کارشناسی و حفاظتی، برنامههای مدیریتی زمانبندی شده، اولویتهای ملی و منطقهای و.... را در این بخش ضروری میسازد.
سوم اینکه ثبت جهانی شهر سوخته به آوازه و گسترش بینالمللی نام بلند این محوطه خواهد افزود و با رویکرد به این نکته مهم که ایرانیان دارای قویترین بنیادهای نظری گردشگری و مهمان نوازی در باورهای دینی و میراث فرهنگی خویش هستند، ثبت جهانی شهر سوخته میتواند چرخه تازهای را در توسعه منطقه و در شرق فلات ایران ایجاد کند که نیازمند تعریفهای تازه در سمتگیریهای مدیریتی در امور زیرساختها و روساختهای گردشگری، اصلاح و یا تغییر دیدگاههای امنیتی، ارتقای مدیریت محلی به مدیریت بینالمللی، تدوین برنامههای اجرایی مشترک با کشورهای همسایه و همریشه و... است.
نخستین پیام ثبت جهانی شهر سوخته، ضرورت تغییر در مناسبات مدیریتی، راهبردها، راهکارها و اهداف زمانبندی شده برای بهرهگیری از تواناییهای سرزمین هیرمند فرهمند است.
علیرضا خسروی- معاون میراث فرهنگی سیستان