امتیاز مثبت 

کد مطلب: ۶۴۴۳۳

عدم بارش نزولات آسمانی در سیستان و بلوچستان در کنار خشکسالی های یک دهه اخیر در این منطقه موجب شده تا بسیاری از ساکنان این استان محروم با مشکلاتی چون خشک شدن باغات کشاورزی و تشنگی خود و دام هایشان روبه رو باشند.

به گزارش اوشیدا، خشکسالی های دو دهه اخیر در سیستان و بلوچستان که با قرار گیری در بخش گرم و خشک جنوب شرق ایران و با ۱۱.۵ درصد وسعت کشور به عنوان پهناورترین استان ایران شناخته می شود، موجب بروز مشکلات فراوانی برای ساکنین این استان مرزی و محروم شده است.

در حال حاضر از مجموع بیش از ۲ میلیون و ۷۷۵ هزار نفر جمعیت پهناورترین استان کشور چیزی در حدود یک میلیون و ۴۱۶ هزار و ۷۳۳ نفر آنان در روستاها سکونت دارند که خشکسالی های ادامه دار و طولانی ۱۸ سال گذشته در کنار نبود زیرساخت های مناسب و پراکندگی جمعیتی در این استان موجب بروز مشکلات فراوانی برای ساکنین این منطقه شده است به گونه ای که بر اساس اعلام مسئولین دولتی بیش از ۶۰درصد از مردم شهرستان های جنوبی سیستان و بلوچستان از نعمت آب شرب لوله کشی بی بهره بوده و مجبور هستند آب مورد نیاز خود را از گودال ها و چاه های غیربهداشتی تامین کنند یا در انتظار سهمیه ۱۵لیتری آبرسانی سقایی باشند.

بر اساس آمارهای اعلام شده از سوی مراجع ذیصلاح میانگین بارندگی‌های استان در سال‌های اخیر کاهش چشمگیری یافته و کسری بارش‌ها موجب شده تا زنگ خطر بحران آب در جنوب شرق کشور به صدا درآید، برداشت مازاد و حفر غیر مجاز چاه‌های کشاورزی منجر به افت آب‌های زیرزمینی در سیستان و بلوچستان و نابودی این منابع غیرقابل تجدید و خدا دادی در یکی از خشک ترین استان های کشور شده است و اینک بحران آب و خسارت های بر آمده از آن، مرزهای سیاسی و جغرافیایی ایران را در نوردیده و در حال حاضر بیش از نیمی از مساحت کشور را در بر گرفته است.

کشورهای همسایه ای چون افغانستان نیز با عدم پایبندی به قوانین بین المللی و قراردادهای گذشته با بستن آب های ورودی به ایران نیز بر شدت این خشکسالی و معضلات ناشی از آن دامن زده اند، بحرانی که تنها یکی از دلایل اصلی بروزش کاهش شدید بارندگی است و عدم مدیریت صحیح منابع آبی و حمایت های درست دولتی در تامین آب شرب بر آن افزوده شده است، مدیریتی که اگر به صورت صحیح انجام نگیرد معیشت و زندگی بسیاری از ایرانیان را به نابودی خواهد کشید، درست به مانند چند ده هزار شهروندی که در جنوب سیستان و بلوچستان و منطقه سیستان در شمال این استان مرزی زندگی کرده و چند سالی است اسیر خشکسالی طولانی و ادامه دار هستند و در این راه بارها شاهد مرگ عزیزان خود بوده اند.

در روزهای اخیر اخبار گوناگونی چون خشک شدن چاه های آب شرب در شهرستان های مختلف استان و پایین رفتن چشمگیر سطح آب دریاچه هامون به عنوان مهمترین اخبار زیست محیطی این استان موجب بروز نگرانی های فراوانی برای مردم محروم سیستان و بلوچستان شده است و حتی بسیاری از کشاورزان در نقاط روستایی سیستان و بلوچستان بر اثر خشکسالی های بی سابقه، زمین ها و دام خود را رها کرده و به شهرها مهاجرت کردند و هم اکنون چیزی حدود ۵۰۰ هزار نفر از آن ها در سکونت های غیررسمی حاشیه شهرهای زهدان، چابهار، کنارک، ایرانشهر و زابل با کمترین امکانات و در فقر مطلق زندگی می کنند.



۶۰ درصد معیشت کشاورزان حوزه سیستان در خطر نابودی است
مدیر اداره پیشگیری های امنیتی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل استان سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، با اشاره به اقدامات صورت گرفته در کارگروه صیانت از منابع آبی استان، اظهار داشت: با عنایت به دستور کارهای نشست کار گروه متاسفانه طبق بر آورد صورت گرفته و مقایسه تطبیقی با سایر استان ها در خصوص سلب انتفای اشتراکات و چاه های غیر مجاز و در حوزه مدیریت زمان دارای وضعیت مطلوبی در استان حاکم نبوده و مطابق جامعه آماری به ازاء هر واحد غیر مجاز معادل ۶ واحد مجاز از حوزه های شرب آب برداشت می گردد که لازمه جلوگیری و مسلوب المنفعه نمودن چاه های غیر مجاز ، مدیریت موثر در خصوص صیانت از منابع آب استان در سال جاری می باشد .

غلامرضا باغ شیرین افزود : چهار کمیته تخصصی کار گروه با عنایت به فرآیندی که تحت عنوان صیانت از منابع آب مطرح می باشد وجود دارد و این کمیته ها ذیل کارگروه با شرح وظایف مشخص و استانداردی اجرایی خواهند شد .

مجتبی پیری در حاشیه کارگروه صیانت از منابع آبی استان به خبرنگار ما گفت: با توجه به اینکه ۶۰ درصد معیشت کشاورزان و بهره برداران حوزه سیستان وابسته به شرایط آبی می باشد و همچنین با عنایت به تغییر اقلیم در سطح کشور خصوصا استان سیستان و بلوچستان باید بدنبال کاهش وابستگی به آب و خاک در حوزه کشاورزی و بهره برداری بود و در راستای تغییر اقلیم برنامه های پیش رو نیز در همین راستا عملی و محقق گردد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان خاطر نشان کرد : با پیگیری های صورت گرفته از طریق استان قرار بر این شده است که در اولین مرحله مدیریت آب در منطقه سیستان به شکل بهینه صورت گیرد و این طرح به عنوان طرحی بزرگ و عظیم در حوزه سیستان و بلوچستان در دستور کار قرار گرفته و اعتبار مناسبی به این طرح تخصیص پیدا کرده است.

وی ادامه داد: همچنین با توجه به عظیم بودن طرح یک مجری ملی توسط وزارت جهاد کشاورزی برای این موضوع مشخص شد که با در اختیار داشتن تمام امکانات و بهره گیری از مشاورین و پیمانکاران سطح اول کشور طرح را آغاز کردند.


لوله کشی آب سیستان راه برون رفت از خشکسالی
محمد حسن یادگارزائی نیز در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، بیان داشت : بخش اعظمی از لوله های مورد استفاده در طرح در قسمت های دارای جواز بوده و نسبت به عبور لوله از اراضی اشخاص رضایت آنان کسب گردیده است زیرا با توجه به کوچک بودن قطعات امکان اینکه بعضا اصل زمین دچار مشکل شود وجود دارد .

یادگارزائی در خصوص هدر رفت آب در این طرح، خاطر نشان کرد : هدر رفت آب در بخش تامین ، توزیع و مزرعه می باشد و حتی اگر توزیع انجام نشود و فقط عملیات خطوط انتقال آغاز گردد بخشی از اهداف طرح محقق خواهد شد ، همچنین در بخش اجرای سیستم آبیاری تحت فشار بدلیل وجود سیستم در داخل مزرعه ، امری مطالبه محور بوده و حتما باید درخواست بهره بردار ، حضور و نگهداری مستمر حاصل شود .


طرح احیای اراضی دشت سیستان در حال اجراست
مجری طرح احیای اراضی دشت سیستان نیز در پاسخ به خبرنگار اوشیدا، اذعان داشت: در خصوص تامین اعتبار پروژه براساس مصوبه ۲۵/۰۴/۹۳ هیات محترم وزیران ۵۰۰ میلیون دلار از محل منابع صندوق توسعه به طرح اختصاص داده شده است که از این مقدار مبلغ ۴۲۳ میلیون دلار به جهاد کشاورزی تخصیص یافته که در دی ماه سال ۹۳ اولین تخصیص این طرح دریافت و از ابتدای سال عملیات اجرایی طرح آغاز گردید .

مهدی دلارامی زاده با اشاره به عظمت این طرح، تصریح کرد: گستره محدوده طرح ۲۰۳ هزار هکتار و کل دشت سیستان را در بر می گیرد و اراضی کشاورزی که قرار بر آبرسانی ۴۶ هزار هکتار از آن ها است ، ۱۴۹ هزار هکتار است که ۴ هزار کیلومتر عملیات لوله گذاری در این طرح وجود دارد که این لوله ها از سه جنس GRP ، پلی اتیلن و فولادی می باشد .

وی در مورد روند پیشرفت طرح و زمان بهره برداری از آن، بیان کرد: ۱۰ هزار هکتار از این طرح تا قبل از سال به بهره برداری رسید اما به دلیل مشکلاتی از قبیل عدم استقبال بهره برداران به تحویل گرفتن تاسیسات ، سرقت تاسیسات و مشکلات و دغدغه های از این قبیل ، تحویل حوزچه ها با تاخیر انجام گرفت و آبرسانی تنها به ۲۲۰۰ هکتار صورت گرفته است که تا پایان خرداد ماه ۱۱ هزار هکتار و تا پایان سال ۲۵ هزار هکتار به بهره برداری خواهد رسید .


۱۰ سال حبس در انتظار سارقین تاسیسات طرح آبرسانی سیستان
خدا نظر میرشاهی نیز در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، اظهار داشت: در خصوص حریم لوله کشی با توجه به اینکه لوله ها از املاک شخصی افراد عبور می کنند ، کسب رضایت از مالکین برای لوله گذاری در ملک شخصی آنها امری لازم و ضروری است.

نماینده دادستان مرکز استان سیستان و بلوچستان در خصوص مشکلات مطروح در جلسه و کند شدن روند و راندمان طرح، افزود : در بحث سرقت تاسیسات ، به دلیل اینکه تاسیسات عمومی تلقی گردیده و براساس ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ ( تعزیرات و مجازات های بازدارنده ) این امر جرم انگاری شده است ، چنانچه این اقدام به منظور اخلال در نظم عمومی باشد مجازات محاربه و در غیر این صورت ۳ تا ۱۰ سال حبس بر آن مترتب گردیده است .

میرشاهی نیز افزود : در خصوص چاه های غیر مجاز و اشتراکات غیر مجاز دستگاه قضایی به جد برخورد قاطع و قضایی را نسبت به متصرفین این قبیل چاه ها و اشتراکات اعمال خواهد نمود .


آب سیستان رو به پایان است
مدیر عامل سازمان آب و منطقه ای استان سیستان و بلوچستان نیز در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، اذعان داشت: حوزه کشاورزی سیستان فقط و فقط وابسته به هیرمند است و طبق پروتکلی که فی ما بین ایران و افغانستان وجود دارد در شرایط آبی نرمال ۸۲۰ میلیون متر مکعب و در شرایط خشکسالی به نسبت آورده منطقه کاهش می یابد .

اتابک جعفری ادامه داد : تنها ورودی آب به شبکه از طریق هیرمند و چاه نیمه ها و مقدار آن در سال آبی نرمال ۴۰۰ میلیون متر مکعب خواهد بود .


16شهرستان استان در شرایط تنش آبی قرار دارند
معاون مهندسی و توسعه شرکت آب و فاضلاب استان نیز در خصوص جمعیت تحت پوشش آب شهری به خبرنگار اوشیدا، اظهار داشت : حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در سطح استان در مقش شهری سکونت دارند که از این میزان یک میلیون و ۳۸۰ هزار نفر یعنی چیزی در حدود ۹۲ درصد تحت پوشش آب شهری این سازمان قرار دارند و با توجه به خشکسالی های اخیر و تداوم آن در استان حدوداً ۱۶ شهرستان در وضعیت تنش شدید آبی قرار دارند و لازم است برای رفع گذر از این بحران و در حوزه بهره برداری اقداماتی صورت گیرد .

قاسمی در خصوص مدیریت شبکه آب در سطح استان افزود : در بخش انتقال آب تقریبا بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر خطوط انتقال آب در سطح استان وجود دارد که خود نشان دهنده این است که منابع آب استان عمدتا در فاصله زیادی از شهرها قرار گرفته است .

وی خاطر نشان کرد : از اقدامات اجرایی صورت گرفته در این حوزه می توان به اقدامات فرهنگی شامل عقد قرارداد با مرکز صدا و سیما ، درج مطالب صرفه جویی در پیک نوروزی دانش آموزان در ۵۰ هزار نسخه ، بازدید دانش آموزان و دانش جویان از منابع آبی برای مشاهده سختی کار و برگزاری جلسات با ائمه جمعه جهت عنوان مطالب در این خصوص اشاره کرد ، همچنین در حوزه اقدامات اضطراری از طریق مدیریت فشار شبکه ، نصب فشار شکن ، نصب ترنومتر، نوسازی و بازسازی انشعابات در دستور کار قرار گرفت .


۳۳۰هزار شهروند سیستان و بلوچستان چشم انتظار آبرسانی سقایی
مدیر عامل آب و فاضلاب روستای سیستان و بلوچستان هم در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، اظهار داشت: با توجه به پهناور بودن سیستان و بلوچستان، شاخص بهره مندی این استان۳/۶۳ درصد بوده که نسبت به شاخص ۸۱ درصدی کل کشور بسیار کمتر است.

وی افزود: در حال حاضر ۱۲۵۷ روستای سیستان و بلوچستان بطور سیار و از طریق تانکر آبرسانی می ‌شود و انتظار می رود با توجه به شرایط حاکم بر استان بیش از ۴۰۰ روستای دیگر نیز به حوزه آبرسانی سیار افزوده شود.

عبدالواحد ریگی خاطر نشان کرد : جمعیت تحت پوشش آبرسانی سیار در سطح استان ۲۵۱ هزار نفر می باشد که با توجه به خشک شدن ۱۸۰ چاه در ۴۰۰ روستای استان انتظار می رود حدود ۷۹ هزار نفر دیگر بر این جمعیت افزوده شود .

عباس سارانی معاون شرکت آب و منطقه ای استان هم در خصوص جداسازی آب مورد نیاز برای فضای سبز از طریق آب شرب به خبرنگار ما گفت: در مورد این موضوع مصوبات خوبی انجام شده اما متاسفانه با توجه به کمبود آب تأمینی جهت شرب و استفاده بهداشتی هنوز هم بحث هدر رفت آب در خصوص فضای سبز و این قبیل موضوعات وجود دارد که امید است با ترویج فرهنگ صیانت از منابع استان در جلوگیری از هدر رفت آب به طرق مذکور کاهش مثمر الثمری واقع شود .



هدر رفت آب و خاک ، سیستان و بلوچستان در وضعیت بحرانی است
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری سیستان و بلوچستان هم در گفت و گو با خبرنگار اوشیدا، اذعان داشت: بزرگترین مشکل ما در استان خشکسالی و کاهش بارندگی است، به گونه ای که میانگین بارندگی جهانی ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیمتر است اما این رقم در کشور به چیزی در حدود ۲۵۰ میلیمتر می رسد اما شرایط سیستان و بلوچستان با ۱۱۰ میلیمتر بارش در ته جدول بارشی کشور قرار دارد تا جایی که در دو دهه اخیر، در برخی نقاط استان بارش به میزان ۱۰ میلیمتر هم نداشتیم و اینک شمال و جنوب سیستان و بلوچستان دچار بحران خشکسالی شده است.

عبدالباسط پاکزاد با اشاره به طبقه بندی زمین های استان، افزود: از مجموع سطح کل زمین های سیستان و بلوچستان، ۱۰ و نیم میلیون هکتار مرتع، ۵ و نیم میلیون هکتار بیابان و ۱ میلیون و ۲۰۰هزار هکتار هم جنگل‌ها است که در این میان یکی از معضلات استان بحث بیابان هاست چرا که این بیابان ها چیزی در حدود ۳۰ درصد از سطح استان را تشکیل داده و از شمال تا جنوب استان را در بر گرفته است.

وی ادامه داد: در حوزه سیستان حدود ۲۵۰ هزار هکتار از بیابان‌های موجود، سطوح کاملا بحرانی هستند که خارج از محدوده جمعیتی قرار دارد، در منطقه سیستان ۳ کانون بحرانی شامل کانون بحرانی تاسوکی که ۱۴۰ هزار هکتار، کانون بحرانی نیاتک حدود ۹۵ هزار هکتار و کانون بحرانی جزینک با ۱۳ هزار هکتار وسعت وجود دارد که بخشی از اراضی کانون‌های بحران در اختیار مردم قرار دارد و انجام عملیات‌های بیابان زدایی در آن نقاط با رضایت و اجازه از مالکان اراضی انجام می‌شود.

پاکزاد با اشاره به اینکه در حوزه سیستان سابقه فعالیت‌های بیابان زدایی به دهه ۵۰ باز میگردد، خاطرنشان کرد: نهال کاری یکی از اولویت‌های اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان محسوب می‌شود، اما با توجه به اینکه در حوزه سیستان مشکل تامین آب و خاک وجود دارد، مالچ پاشی نقاط بحرانی را در دستور کار مالچ پاشی قرار داده ایم و بر این اساس تاکنون ۴۲ هزار و ۴۷۳ هکتار در حوزه دشت سیستان عملیات مالچ پاشی انجام شده است، نهال کاری‌هایی که انجام می‌شود حداقل باید سه بار در هر سال آبیاری و مراقبت و حفاظت شوند و در این بخش نیز در مجموع در منطقه سیستان ۳۵ هزار هکتار مراقبت و آبیاری ۱۹۹ هزار هکتار عملیات حفاظت و انجام شده است.

مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با اشاره به دیگر اقدامات انجام شده، گفت: با توجه به پیچیدگی های موجود در بحث آب و خاک و تصرفات ، وجود کارگروه های فرعی و برگزاری جلساتی با روحانیون محلی ، متنفذین و ریش سفیدان برای رفع مشکلات لازم و ضروری است تا در نتیجه باعث افزایش راندمان کار در پایان سال شود .

وی تصریح کرد : در خصوص هدر رفت آب و خاک ، استان در وضعیت بحرانی بوده و لازم است در این خصوص اقدامات موثری انجام شود.


انتهای پیام/