به گزارش پایگاه خبری
اوشیدا؛ مستندات نشان میدهد که در سال ۱۲۲۵ شمسی، آب هیرمند به قدری کاهش یافت که تا دو هفته، حتی قطرهای آب در آن جریان نداشت و خسارتهای فراوانی به زراعت و باغها و به خصوص دامداری منطقه، وارد شد.
در سال ۱۲۴۹ شمسی، سیستان به‌گونه‌ای دچار خشک‌سالی شد که شن‌های روان ناشی از خشک‌سالی بر اراضی و مساکن منطقه مستولی شد و به گفته‌ی اوئن‌اسمیت که خود شاهد اوضاع بوده «به‌ظاهر دریاچه ای وجود نداشته است».
این خشک‌سالی تا سال ۱۲۵۱ شمسی ادامه پیدا کرد و این بار بستر رودخانه‌ی هیرمند به مدت سه هفته کاملاً خشک شد و هیچ‌گونه آبی در آن جریان نداشت.
در سال ۱۲۸۱ بار دیگر خشک‌سالی پدید آمد که این بار نه دو هفته و سه هفته، بلکه به مدت ۷۲ روز، رودخانه از آب بازماند و به‌دلیل بی‌رمق شدن مردم، بند سیستان، بسیار ضعیف و ماسه‌های تجمع یافته در رودخانه، موجب شد تا بعد از جریان یافتن آب نیز تا مدت‌ها امکان بهره‌برداری از آن فراهم نشود.
در سال ۱۳۲۶، افغان‌ها مانع از جریان طبیعی آب از افغانستان به سیستان شدند و این بار خشک‌سالی سیستان، حاصل ورود مسایل سیاسی، به روند طبیعی جریان و یا عدم جریان آب هیرمند بود دراین دوره‌ی خشک‌سالی، اولین مهاجرت گروهی مردم سیستان به گرگان و گنبد صورت گرفت.
در سال ۱۳۴۹، خشک‌سالی بسیار گسترده و فراگیری در سراسر سیستان اتفاق افتاد، در این سال، قحطی عجیبی بر منطقه عارض شد و با توجه به دوری از مرکز، ضعف دولت در اجرای برنامه‌های نگه‌داشت جمعیت، بلکه ایجاد جاذبه‌های لازم از طریق عوامل و امرای ارتش و وابستگانش در ترکمن‌صحرا، آهنگ مهاجرت مردم را تشدید کرد.
در بعضی از گزارش‌ها، جمعیت مهاجر از سیستان در این دوره را بیش از ۱۳۰ هزار نفر برآورد کرده‌اند و این در حالی است که گفته می‌شود، هم اکنون تنها در دشت گرگان و دشت، جمعیتی قریب به ۴۰۰ هزار نفر از سیستانیان ساکن هستند.
آخرین فاجعه‌ی طبیعی ناشی از کارکرد رودخانه‌ی هیرمند، خشک‌سالی وحشتناکی است که از سال ۱۳۷۸ برمنطقه حاکم شده و تمامی کارکردهای روستایی و شهری را متأثر کرده است.
این خشک‌سالی مزمن، این بار بر روستاها وشهرهایی از منطقه سیستان در شرایطی واقع شد که در داخل کشور، انوار انقلاب اسلامی براین منطقه تابیده و از نظر زیر ساخت‌ها، وضعیت منطقه بهبود یافته و به‌طور کلی شرایط زندگی مردم دگرگون شده است و در آن سوی مرزها نیز، دگرگونی‌های سیاسی عدیده‌ای صورت گرفته، هم فضای توسعه‌ی کشاورزی و هم اعمال اغراض سیاسی، بر شرایط طبیعی جریان آب در هیرمند، مضاعف شده است.
انتهای پیام
