داخلی آرشيو يادداشت صفحه 
امتیاز مثبت 
۳
 
دهانه غلامان یکی از مهمترین محوطه های باستانی دوران هخامنشی در نیمه شرقی ایران
سردبیر
کد مطلب: ۲۳۶۹۰
تاریخ انتشار:جمعه ۱ فروردين ۱۳۹۳ ساعت ۱۹:۵۴
اوشیدا: شهری در ۴۴ کیلومتری شهرستان زابل است که بیش از چهار دهه پیش به یاری طوفان شن یسیار بزرگی که در این ناحیه رخ داد ، پس از قرنها از زیر خروارها خاک سر برآورد.
دهانه غلامان یکی از مهمترین محوطه های باستانی دوران هخامنشی در نیمه شرقی ایران
به گزارش پایگاه خبری اوشیدا: دهانه غلامان ،جایی که مردم محلی از آن با نام دهانه غلامان یاد می کنند ، شهری در ۴۴ کیلومتری شهرستان زابل است که بیش از چهار دهه پیش به یاری طوفان شن یسیار بزرگی که در این ناحیه رخ داد ، پس از قرنها از زیر خروارها خاک سر برآورد. محوطه باستانی دهانه غلامان یکی از مهمترین محوطه های باستانی دوران هخامنشی در نیمه شرقی ایران است. ظاهرا چون این دهانه یا تنگه یکی از راه های ورودی به فلات ایران به شمار می رفته است.

ساختمانها و آثار به جا مانده در شهر دهانه غلامان

شهر دهانه غلامان در سال ۱۹۶۰ توسط یک باستان شناس ایتالیایی کشف شد.این شهر در دوره حیات خود دارای محله های مسکونی ، ساختمان های بزرگ عمومی ، معبد ، محله صنعتی ، خزانه و غیره…بوده است. امروزه آثار باقی مانده از این شهر در طول بیش از ۱/۵ کیلومتر و پهنای بین ۳۰۰تا ۸۰۰ متر پراکنده اند. طی بررسی ها ۲۷ ساختمان شناسایی شده اند که یک چهارم آنها را ساختمان های بسیار بزرگ با مساحت ۲۵۰۰ تا ۳۵۰۰ متر مربع تشکیل می دهند و ساختمانهای اداری شهر هستند. در کنار این ساختمان های بزرگ بناهای کوچکی هستند که احتمالا محل زندگی سرایدار آن ساختمان بوده است. بقیه بنا ها نیز ساختمان های مسکونی هستند.

بناها در ردیف های نسبتا منظم ساخته شده و به دلیل وزش بادهای ۱۲۰ روزه که همواره از شمال غربی به جنوب شرقی می وزند ، درهای ورودی کلیه ساختمانها یا در ضلع جنوبی ساختمان قرار دارند و یا در مقابل آنها بادشکنی تعبیه شده است. همچنین دیواره های اصلی ساختمان ها با خشت های مستحکم ینا شده و اتاقها نیز دارای سقفهای هلالی و گنبدی شکل بوده اند. تفاوت مصالح بکار رفته در این شهر با سایر شهرهای دوره هخامنشی در این است در ساخت بناها در آن دوران اکثرا از سنگ استفاده می شد ولی در ساخت بناهای شهر دهانه غلامان خشت ، چوب درختان منطقه و حصیر بکار رفته است. سفالهای کشف شده از دهانه غلامان متعلق به دوره هخامنشی است. کشف سر پیکانهای مفرغی آن دوره و نیز قطعهء گچ کاری تزئینی به شکل اشک که منحصرا از آثار هنری دوره هخامنشی است، از دیگر موارد است. همچنین وجود یک معبد یا بنای مقدس با ۳محراب متعلق به اهورامزدا ، میترا و آناهیتا و وجود آثار آتش و قربانی در این شهر با باورهای مذهبی هخامنشیان هم خوانی دارد. با توجه به نبود آثار دیوارهای دفاعی و قلعه و آثاری که بتوان آنها را به سدهای پیش از پنجم و ششم میلادی و یا پس از آن نسبت داد ، متوجه می شویم که عمر شهر کوتاه بوده است. بر این اساس شهر دهانه غلامان عمری ۲۰۰ ساله داشته است.

از سوی دیگر با توجه به اندک ردهای به جامانده در شهر می توان نتیجه گیری کرد که شهر سریع اما با آرامش و بطور منظم تخلیه شده است و در متروک شدن آن عوامل خارجی مثل جنگ و آتش سوزی دخالت نداشته اند. بر این اساس باستان شناسان سه عامل را در ترک شهر مهم می دانند: ۱-تصمیم سیاسی ۲-طوفان عظیم شن ۳-خشک شدن ناگهانی بستر رودخانه ای که به شهر آب می رسانده است.به نظر می رسد که سومین عامل بهترین فرضیه است. ظاهرا پس از اینکه ساکنان اصلی شهر را ترک می کنند ، بیابان گردان و چوپانان برای مدتی به صورت فصلی از آن استفاده کرده و درقسمت هایی از بناها تغییراتی به وجود آورده اند. سپس شنهای روان به تدریج ساختمانهای آنرا برای مدتی بیش از ۲۰۰۰ سال از نظرها پوشاند.
Share/Save/Bookmark