توافق هسته‌یی، طلیعه رفع تحریم‌های آشکار و پنهان علیه جامعه علمی ایران
کد مطلب: ۱۶۸۲۱
تاریخ انتشار:چهارشنبه ۶ آذر ۱۳۹۲ ساعت ۱۸:۱۷اوشیدا:توافق هسته‌یی ایران با کشورهای 5+ 1 امیدهای تازه ای را در خصوص توسعه فضای همکاری‌های علمی بین‌المللی و رفع آثار مستقیم و غیرمستقیم تحریم‌ها و حساسیت‌ها و محدودیت‌های آشکار و پنهان علیه محققان ایرانی در جامعه علمی کشور ایجاد کرده است.
پایگاه خبری اوشیدا:از بامداد یکشنبه که خبر توافق هسته‌یی تیم مذاکره کننده ایرانی در ژنو منتشر شد، فضای مثبتی از امید در میان اقشار مختلف مردم به‌ویژه نخبگان ایرانی احساس می‌شود. این فضای مثبت حتی قبل از رسیدن به توافق نهایی به دلیل نحوه عملکرد تیم مذاکره‌کننده و برخورد منطقی و موضع استوار در دفاع از حقوق ملت ایران است.
دکتر مهدی زارع، دانشیار پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله در گفت‌و‌گو با ایسنا با اشاره به تبعات آشکار و پنهان تحریم‌ها بر جامعه علمی ایران گفت: به دلیل تحریم‌های غیرانسانی، راه‌های دسترسی علمی و تبادلات پژوهشی با بسیاری از سازمان‌های درجه‌یک علمی در سطح جهان اگر به طور کامل سد نشده باشد، در بسیاری از موارد چنان صعب و سخت شده است که عملا بسیاری از پژوهشگران از خیر بسیاری از برنامه‌های پژوهشی بزرگ که مشارکت‌های بین‌المللی را می‌طلبد، گذشته اند. در ارزیابی تاثیرات تحریم ها بر تعاملات بین‌المللی جامعه علمی ایران نباید صرفا به موارد مشهود مشمول تحریم ها و محدودیت در گردش مالی و خرید برخی اقلام و تجهیزات محدود شد بلکه نگرانی و تردیدی که بر اثر رویکرد منفی و محدودیت‌کننده نسبت به ایران ایجاد شده، فراتر از تحریم‌های مستقیم، جامعه علمی ایران را هدف گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: طی سال‌های اخیر در تماس‌ها و تعاملاتی که با همکاران خارجی داریم به روشنی فضای تردید و نگرانی نسبت به همکاری با محققان ایرانی را مشاهده می کنیم به طوری که اساتید و محققان خارجی حتی در مواردی که مشمول تحریم نیست و در شرایطی که کاملا علاقمند به همکاری با محققان ایرانی هستند از ترس این که به خاطر حساسیت‌هایی که نسبت به ایران ایجاد شده به دلیل چنین همکاری‌ای ناچار به توضیح باشند و به نوعی به دردسر بیفتند، تمایل چندانی به همکاری و ارتباط با محققان ایرانی ندارند که امید می‌رود با توافقات آتی و رفع تحریم‌ها، فضای روانی نامناسب و موانع ایجاد شده در راه همکاری‌های علمی بین‌المللی ایران برطرف شود.
زارع تصریح کرد: صرف نظر از باز شدن فضای تعاملات علمی بین‌المللی، لغو تحریم‌ها می تواند زمینه ساز توسعه فناوری‌های پیشرفته در کشور باشد. در فضای موجود نه تنها امکان بهره گیری از تجارب سایر کشورها برای تسریع روند پیشرفت فناوری‌ها در کشور محدود شده که حتی در زمینه فروش خدمات و محصولات هم فرصتهای زیادی از کشور گرفته شده است. خود ما در بسیاری پروژه ها، امکان همکاری با طرف‌های خارجی را داشتیم و می توانستیم برخی امور را به جای کارشناسان کانادایی و ژاپنی برای طرف‌های اروپایی انجام دهیم ولی به دلیل حساسیت‌ها و فضای روانی خاصی که علیه ایرانی‌ها ایجاد شده، همکاران اروپایی ناچار شده اند از همکاری با ما خودداری کنند.
دانشیار پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به این که ظریف اولین وزیر خارجه بعد از انقلاب است که در حوزه حقوق و روابط بین‌الملل تحصیل کرده است، تصریح کرد: موفقیت دکتر ظریف و تیم مذاکره کننده هسته‌یی از جنبه های دیگر نیز بر توسعه علم و فناوری درکشور موثر است، چرا که در این توفیق، استفاده از دانش و تجربیات شخص دکتر «ظریف» و همراهانشان در زمینه آکادمیک و سابقه طولانی آنها در علم روابط بین‌الملل کاملا مشهود است. ممکن است گفته شود که این توافق، تمامی تحریم‌ها را از بین نبرده است، اما واقعیت این است که حرکت در مسیر مثبت است و دستاوردهای نسبی و مرحله‌یی، مهم است. فرآیندی که شخص وزیر امور خارجه در این مذاکرات پیمود و تخصص وی در حوزه روابط بین‌الملل، نشان داد که کار وقتی به دست کاردان باشد، موضوعی که به یک چالش بین‌المللی برای کشور ما درآمده بود، قابل رفع است
زارع در پایان با اشاره به ضرورت توجه به رشته های علوم انسانی و سوق دادن استعدادهای برتر به این رشته ها گفت: با توجه به درخشش و کارآمدی دکتر ظریف و تیم همراهش قطعا از این پس توجه نوجوانان ایرانی علاوه بر رشته‌های فنی و پزشکی به رشته‌هایی مانند «روابط بین‌الملل» نیز بیش از پیش جلب خواهد شد چرا که به عینه می‌بینند که با صاحب علم بودن در این حوزه‌ها هم می‌توان بزرگترین خدمات را به کشور و منافع ملی انجام داد و مورد توجه قرار گرفت.
