ژوهشگران راز جاذبه دم چتري طاووس نر را كشف كرده اند
کد مطلب: ۱۰۵۵۳
تاریخ انتشار:شنبه ۵ مرداد ۱۳۹۲ ساعت ۱۲:۳۱اوشیدا: گروهي از پژوهشگران دانشگاههاي كاليفرنيا (ديويس) و دوك در تحقيقاتي براي كشف اينكه چه خصوصيتي در چتر دم طاووس نر باعث جلب توجه طاووس ماده ميشود، از دوربين هاي كوچك نصب شده روي سر تعدادي طاووس ماده استفاده كرده و به نتايج غيرمترقبهاي دست يافتهاند.
به گزارش پایگاه خبری اوشیدا: پرهاي رنگين دم طاووس نر رشد مي كند و اين جانور به منظور كنار زدن رقبا و جلب توجه طاووس ماده، پرهاي دم خود را به شكل چتري رنگين به نمايش ميگذارد و با به هم ساييدن پرها، صدايي نيز از آنها توليد ميكند.
دوربيني كه روي سر طاووسهاي ماده كار گذاشته شده بود به پژوهشگران امكان آن را داد تا بدانند ،چتر دم طاووس نر تا چه اندازه نظر طاووس ماده را به خود جلب ميكند.
گونه هاي بسياري از حيوانات، و غالبا جنس نر آنها، با نمايش خصوصيات يا انجام حركاتي ويژه مي كوشند در رقابت بر سر جلب جنس مخالف بر رقباي خود غلبه كنند.
از آنجا كه نرهايي موفق به جفت گيري مي شوند كه خصوصيات مورد نظر را به شكلي بارزتر از خود بروز دهند، چنين خصوصياتي طي نسل هاي متوالي تقويت شده و ماهيتي مبالغه آميزتر به خود ميگيرد.
ارتفاع دم طاووس نر براي طاووس ماده جاذبه ندارد اما در زيستگاه طبيعي طاووس مفيد است. چتر دم طاووس نر يكي از معروفترين نمونههاي ظهور چنين خصوصياتي در جهان پرندگان است.
به گفته دكتر جسيكا يورزينسكي، از اعضاي گروه تحقيق، در تعداد قابل توجهي از گونههاي جانوري، خصوصيات بارزي كه در جفتيابي به كار مي رود نقش مفيد ديگري در بقاي جانور ندارد و برعكس، برخي از اين خصوصيات، مثلا داشتن رنگ هاي چشمگير ميتواند خطرناك هم باشد زيرا استتار جانور را دشوار ميكند و باعث جلب توجه حيوانات شكارچي ميشود.
در پروژه بررسي رفتار جنسي طاووس، پژوهشگران در صدد بودند دريابند كه طاووس ماده هنگام ارزيابي نرها و گزينش بهترين جفت به چه خصوصياتي در طاووس نر توجه دارد.
براي اين منظور، دوازده طاووس ماده به نحوي تربيت شدند كه بتوان با نصب دوربين هاي كوچكي روي سر آنها، جهت نگاه كردنشان را ثبت كرد و نشان داد دقيقا به چه پديدههايي توجه دارند.
روي سر هر يك از طاووس ها دو دوربين قرار گرفت كه يكي منظره مقابل حيوان و ديگري جهت نگاه كردن آن را ثبت مي كرد.
به گفته دكتر يورزينسكي، اطلاعات گردآوري شده براي پژوهشگران كاملا غيرمنتظره بوده است.
اين اطلاعات نشان داد كه آنچه كه بيشتر نظر طاووس ماده را به خود جلب ميكند، ارتفاع و سطح رنگارنگ حاشيه بالاي چتر دم طاووس نر نيست بلكه نقاط پائينتر و نزديك به ساقه پرها براي طاووس ماده جذاب تر است.
جسيكا يورزينسكي گفته است: نگاه طاووس هاي ماده به جاي اينكه به سطح رنگي بالاي دم طاووس نر دوخته شود، در عرض دم حركت مي كرد ظاهرا به اين منظور كه اندازه عرض دم طاووس نر را بسنجد.
توجه گزينشياطلاعات گردآوري شده همچنين نشان داد كه نگاه طاووس ماده مرتبا بين دم طاووس نر و منظره اطراف در نوسان بود كه دليل آن، به گفته پژوهشگران اين طرح، اين است كه طاووس هاي ماده تقسيم توجه خود بين طاووس نر و محيط اطراف را مفيد مي دانستند.
به گفته دكتر يورزينسكي، اگر طاووسهاي ماده اجازه دهند خودنمايي نرها تمامي حواسشان را به خود جلب و از محيط اطراف غافلشان كند، به زودي طعمه ببرهايي ميشوند كه در زيستگاه طبيعي طاووسها، غالبا در همان اطراف پرسه ميزنند.
در مقابل، دم طاووس از آنجا به شكل چتري بزرگ، رنگارنگ و از نظر ظاهر، چشمگير تكامل يافته تا در رقابت با ساير پديدههاي اطراف، توجه طاووس ماده را به خود جلب كند.
به اين ترتيب، دم بلند به طاووس نر امكان آن را ميدهد تا حضور خود را از فاصله نسبتا دور هم به جانور ماده اعلام كند.
تيم بركهد، استاد دانشگاه شفيلد انگليس ، نتيجه تحقيقات انجام گرفته در مورد دم طاووس را بسيار مهيج توصيف كرده و گفته است كه نحوه انجام اين پژوهش هم بديع و مفيد بوده است.
نتيجه به دست آمده از اين پژوهش در مقالهاي در نشريه علمي زيست شناسي تجربي Journal of Experimental Biology انتشار يافته و باعث شگفتي پژوهشگران شده است.